Szczepienie przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) to jedna z najskuteczniejszych metod zapobiegania nowotworom wywoływanym przez ten wirus. W Polsce dostępne są bezpłatne szczepienia dla dzieci i młodzieży, a także refundowane opcje dla dorosłych. Sprawdź, dlaczego warto się zaszczepić i jak to zrobić.
Co to jest HPV i dlaczego jest groźny?
HPV (Human Papillomavirus) to grupa ponad 150 typów wirusów, z których niektóre są onkogenne. Zakażenie HPV jest bardzo powszechne – szacuje się, że nawet 80% aktywnych seksualnie osób zostanie zakażonych w ciągu życia. Większość infekcji przebiega bezobjawowo i ustępuje samoistnie, jednak niektóre typy wirusa mogą prowadzić do poważnych chorób, takich jak:
- rak szyjki macicy (blisko 100% przypadków związanych z HPV)
- rak pochwy, sromu, odbytu, prącia
- nowotwory głowy i szyi (np. gardła, migdałków)
- brodawki płciowe (kłykciny kończyste)
- nawracająca brodawczakowatość krtani
Co daje szczepienie przeciw HPV?
Szczepionki przeciw HPV są skuteczne i bezpieczne. Ich głównym celem jest zapobieganie zakażeniom HPV i związanym z nimi nowotworom. Korzyści ze szczepienia obejmują:
- zmniejszenie ryzyka zachorowania na raka szyjki macicy i inne nowotwory związane z HPV
- ochronę przed brodawkami płciowymi
- zmniejszenie liczby patologii szyjki macicy o 80%
- ponad 90% skuteczność w zapobieganiu przetrwałym zakażeniom HPV
Szczepionki są najlepiej podawane przed rozpoczęciem aktywności seksualnej, ale mogą być również skuteczne u starszych osób.
Dla kogo są dostępne bezpłatne szczepienia?
W Polsce program bezpłatnych szczepień przeciw HPV obejmuje:
- dziewczęta i chłopców, którzy skończyli 9 lat, a nie skończyli jeszcze 14 lat
Dzieci w wieku 9-11 i 14-18 lat, które nie są objęte programem, mogą być bezpłatnie zaszczepione 2-walentną szczepionką Cervarix, jeśli lekarz wystawi e-receptę. Wówczas rodzic realizuje e-receptę w aptece, umawia dziecko na szczepienie w przychodni POZ i przynosi szczepionkę.
Dorośli mogą kupić szczepionkę Cervarix z 50-procentową refundacją.
Jak zapisać się na szczepienie?
Szczepienie przeciw HPV można zorganizować na kilka sposobów:
- Przychodnia POZ: Skontaktuj się z przychodnią podstawowej opieki zdrowotnej, aby umówić się na szczepienie.
- Internetowe Konto Pacjenta (IKP): Zaloguj się na pacjent.gov.pl i przejdź do zakładki „Profilaktyka” > „Szczepienia”, aby umówić się na szczepienie.
- Aplikacja mojeIKP: Zainstaluj aplikację mojeIKP na smartfonie i skorzystaj z opcji rejestracji na szczepienie.
- Infolinia: Zadzwoń pod numer 800 100 101 (czynna od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00–18:00) i umów się na szczepienie.
Jakie szczepionki są dostępne?
W Polsce dostępne są trzy rodzaje szczepionek przeciw HPV:
- Cervarix (2-walentna): chroni przed typami 16 i 18
- Gardasil (4-walentna): chroni przed typami 6, 11, 16 i 18
- Gardasil 9 (9-walentna): chroni przed typami 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 i 58
Obie szczepionki dają porównywalne korzyści. Szczepienia przeciw HPV mają schemat dwudawkowy.
Dlaczego warto się zaszczepić?
Szczepienie przeciw HPV to skuteczna profilaktyka nowotworów i innych chorób wywoływanych przez wirus. Chroni nie tylko osoby zaszczepione, ale także ich przyszłych partnerów. To inwestycja w zdrowie i życie.
Nie czekaj – sprawdź, czy Ty lub Twoje dziecko możecie skorzystać z bezpłatnego szczepienia i umów się już dziś.
